Нясвіжскія навіны 15 снежня на 90-м годзе жыцця пакінуў гэты свет Тадэвуш Грыгель — прафесар, доктар медыцыны, магістр фізічнага выхавання, народны дыпламат, што мацаваў сяброўскія стасункі паміж Беларуссю і Польшчай.
Ураджэнец Нясвіжа жыў у польскім Шчэціне, але ніколі не губляў сувязяў з Нясвіжчынай, наведваўся сюды ў лепшыя часы амаль штогод. Стасункі з роднай зямлёй мацаваліся памяццю. Памяццю пра маляўнічыя ваколіцы вёскі Качановічы, дзе вучыўся некалі ў пачатковай школцы. Памяццю пра першага настаўніка, народнага мастака-самавука Фёдара Вініцкага, што на ўсё жыццё стаў прыкладам выхаванасці і густу, любові да роднай мовы і звычаяў, імкнення да высокай адукаванасці як да абавязку кожнага сапраўднага грамадзяніна.
Вяла на родныя сцежкі і памяць пра бацьку, расстралянага ў жніўні 1942 года ва ўрочышчы Гайкі і пахаванага ў брацкай магіле. Грамадскай справай Тадэвуша Грыгеля было састаўленне як мага больш поў-нага і дакладнага спісу гайкоўскіх пакутнікаў-ахвяр, а жыццёвым дэвізам сталі словы, якія неаднойчы паўтараў: “Аддайце памяць памерлым, а гісторыі праўду”.
Да таго ж яму былі блізкія музыка і паэзія, парапсіхалогія і журналістыка (шмат пісаў аб дзейнасці ксяндза Гжэгажа Каласоўскага ў перыядычных выданнях Шчэціна і Нясвіжа). Захапляўся пчалярствам і садаводствам.
Актыўны жыццялюб, ён меў шырокае кола стасункаў, шмат знаёмых і сяброў. Сярод іх вылучаў шаноўнага святара Дзмітрыя Пятровіча Хмеля, у якога і любіў запыняцца. Завітваў неаднойчы і ў Малева, дзе жыў і быў пахаваны яго настаўнік, каб запаліць свечку, памаліцца за яго душу. Прыязджаючы на Нясвіжчыну, Тадэвуш Грыгель мала адпачываў: да яго за медыцынскімі кансультацыямі і высокакваліфікаванымі парадамі ішлі і ішлі людзі, якім ён ахвотна дапамагаў.
Светлая памяць светламу чалавеку — і Божая вечнасць.
Ад імя нясвіжскіх сяброў
Таварыства беларускай мовы
Наталля ПЛАКСА.
Honorowy Członek Stowarzyszenia Nieświeżan
i Przyjaciół 27 Pułku Ułanów im Krola Stefana Batorego
NASZ PROFESOR. wsp;omnienie Wiktorii Zukiewicz
Kolega Tadeusz Grygiel, urodzony w Nieświeżu, woj. Nowogródzkie, żarliwy patriota, nie szczędząc własnych środków i sił, uratował od zapomnienia mogiłę 8o zamordowanych w dniu 5 1942 sierpnia przez Niemców obywateli ziemi nieświeskiej, uwiecznił Ich pamięć , organizując postawienie pomnika w miejscu mordu w Hajkach, powiat Nieśwież . Starania podjął jeszcze w czasach ZSRR, potajemnie, we współpracy z mieszkańcami Nieświeża. Były to starania bardzo w tym czasie niebezpieczne, zagrożone sankacjami karnymi. Czynił to wszystko z własnych funduszy. Wsród zamordowanych był ojciec,podoficer 27 Pułku Ułanów.
Od kilkunastu lat opiekuje się tym pomnikiem szczególnie jeżdżąc kilka razy w roku, dbając o należyte utrzymanie tego miejsca nie szczędząc własnych sił iśrodków . Organizował uroczystości patriotyczne w 60-ta i 7o-tą rocznicę mordu, w której uczestniczą mieszkańcy powiatu Nieśwież oraz kombatanci II wojny światowej.
Na łamach prasy polskiej, białoruskiej i polonijnej w Chicago, mając „dobre pióro” przybliża czytelnikom miejsca na Kresach , związane z walkami o niepodległość kraju, miejsca skąd wywodzą się sławni sławni na cały świat pisarze, poeci ,kompozytorzy Był prawdziwym człowiekiem renesansu, pisał wiersze,pieknie spiewał, grał na wielu instrumentach, był oczytany w literaturze nie tylko polskiej ale i białoruskiej i rosyjskiej, mówił swietnie po białorusku, znał kilka jezyków.
Każdego roku, uczestnicząc w wycieczkach-pielgrzymkach na Kresy ,zapoznaje uczestników z wydarzeniami z kart historii walk o utrzymanie niepodległości, wiele napisał na temat tradycji 27 Pułku Ułanów im Stefana Batorego.
Wyjątkowo zasłużył się w upamiętnieniu postaci śp Księdza Grzegorza Kołosowskiego, proboszcza nieświeskiego, dzięki któremu przetrwał w Nieświeżu nie tylko kościół farny ale i tradycje patriotyczne. Dzięki inicjatywie kol. Tadeusza Grygiela, który wystąpił listownie do władz kościelnych i administracyjnych z prośbą o przywrócenie dawnego stanu Bramy Słuckiej , zgodnie z jej starodawnym przeznaczeniem jako kaplicy, członkowie Stowarzyszenia wsparli te inicjatywę finansowo i Brama wróciła do dawnej świetności
Podczas swoich pobytów w Nieświeżu wygłaszł odczyty i wykłady zarówno medyczne jak i o treści patriotyczno -historycznej propagując kulturę kresową zarówno w Domu Polskim Reduta jak i w Bibliotece Miejskiej.
Kolega Tadeusz Grygiel, był zaangażowanym członkiem Stowarzyszenia i „łącznikiem” wydarzeń historycznych, propagatorem tego, co w polskości najlepsze- Honoru, Boga i Ojczyzny.Nade wszystko jednak ukochał swoj rodzinny Nieśwież ,Białorus była Jego drugą Ojczyzną.
Tadeusz Grygiel, syn Franciszka, urodzony w Nieświeżu 1931.10.18