У сувязі з надыходзячым часам для паступлення маладых людзей у ВНУ, мы працягваем дзяліцца актуальнай інфармацыяй, якая можа спатрэбіцца юнакам і дзяўчатам на шляху да наступнай адукацыйнай прыступкі.
Як распавяла намеснік начальніка ўпраўлення па адукацыі, спорце і турызму Нясвіжскага райвыканкама Алена Сцяпанава, у 2023 годзе абітурыентаў, якія плануюць паступаць у ВНУ на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі, чакае шэраг новаўвядзенняў. Змены датычацца колькасці месцаў для мэтавікоў, патрабаванняў да арганізацый-заказчыкаў кадраў, а таксама ўмоў паступлення і залічэння.
Працэнт бюджэтных месцаў для навучання на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі будзе наступны: на медыцынскія спецыяльнасці — да 80%, на сельскагаспадарчыя спецыяльнасці — да 70%, на астатнія — да 60%.
— Алена Станіславаўна, дзе і як атрымаць мэтавае накіраванне?
У любой арганізацыі (дзяржаўнай або прыватнай), дзе ёсць кадравая патрэба. Месцазнаходжанне таксама не ўплывае: цяпер заказчыкам кадраў можа выступаць ўстанова, якая знаходзіцца ў сталіцы, абласным цэнтры або буйным раённым горадзе. Раней мэтавае накіраванне распаўсюджвалася толькі на арганізацыі, размешчаныя ў малых населеных пунктах і на забруджаных аварыяй на ЧАЭС тэрыторыях.
Каб знайсці патэнцыйнага працадаўцу, складзіце спіс арганізацый, дзе б вам хацелася працаваць, і звярніцеся ў іх аддзелы кадраў з пытаннем аб мэтавым кірунку.
Яшчэ ў абітурыента ёсць магчымасць узяць мэтавае накіраванне ў маі. 1 мая (для педагагічных спецыяльнасцяў — 25 мая) на сайтах ВНУ з’явілася інфармацыя аб мэтавым наборы: пералік спецыяльнасцяў, колькасць месцаў і заказчык, з якім можна звязацца. Мінус гэтага варыянту заключаецца ў тым, што да пазначанага часу ў заказчыка ўжо сфармавалася дастатковая база мэтавікоў і не факт, што ён будзе зацікаўлены ў новых прэтэндэнтах.
— Чым ад іншых адрозніваецца мэтавае накіраванне ў медыцынскія ВНУ?
Актуальная інфармацыя аб заключэнні мэтавых дагавораў для паступлення на медыцынскія спецыяльнасці з’явілася на сайтах арганізацый у канцы красавіка. Выдача мэтавых напрамкаў у мед пачынаецца ў маі.
Абітурыентам, якія хочуць працаваць ва ўстановах аховы здароўя г. Мінска, трэба звярнуцца ў Камітэт па ахове здароўя Мінгарвыканкама, у Мінскай вобласці — Галоўнае ўпраўленне аховы здароўя Мінаблвыканкама. Каб пасля працаваць ва ўстановах аховы здароўя Віцебска, Гомеля, Гродна, Магілёва, Брэста, трэба звярнуцца ў Галоўнае ўпраўленне па ахове здароўя адпаведнага аблвыканкама ці ў Нясвіжскую ЦРБ дзеля атрымання мэтавага накіравання.
Дарэчы, Міністэрства адукацыі плануе стварыць базу дадзеных арганізацый, якія жадаюць аформіць мэтавы кірунак, і ўстаноў адукацыі, якія рыхтуюць па патрэбных спецыяльнасцях.
— Якія тэрміны падачы дакументаў, правядзення ўступных іспытаў і залічэння?
Для абітурыентаў, якія плануюць навучацца на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі, устаноўлены тэрміны падачы дакументаў з 1 па 5 чэрвеня. Правядзення ўступнага іспыту — з 6 па 13 чэрвеня, залічэння — па 16 чэрвеня. На асобныя спецыяльнасці, устаноўленыя Міністэрствам адукацыі, тэрміны могуць быць іншыя.
Дакумент аб адукацыі трэба падаць у прыёмную камісію не пазней за 15 чэрвеня.
Асобы, якія не здалі ўступнае выпрабаванне ва ўстаноўленыя тэрміны, здаюць яго ў рамках дадатковага набору. Калі конкурс на месца для атрымання вышэйшай адукацыі на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі не забяспечаны (адзін, менш за аднаго чалавека на месца), тыя месцы, што засталіся вакантнымі, перадаюцца на агульны конкурс.
— Раскажыце, калі ласка, а якія асаблівасці ўступных экзаменаў для мэтавікоў?
Прэтэндэнты на мэтавае навучанне будуць здаваць унутраны экзамен па першым профільным прадмеце. Выпрабаванне пройдзе ў вуснай форме, акрамя спецыяльнасцяў творчага напрамку, а таксама звязаных са спортам, фізічнай культурай і шэрага іншых. На сайце Мінадукацыі ёсць пытанні да іспыту, іх 50 па кожным прадмеце. Экзамен пройдзе ў традыцыйнай форме. Калі абітурыент саромеецца адказваць вусна, ён можа ўвесь адказ запісаць на лісце. Далей ён падсаджваецца да прыёмнай камісіі і адказвае па квітку, здае свой лісток. Калі ўзнікнуць пытанні, у кожнага ёсць суткі на падачу апеляцыі. У гэтым выпадку будзе вывучацца відэа -, аўдыёзапіс іспыту і лісток з адказам.
У камісіі будзе прысутнічаць хаця б адзін школьны настаўнік. Гэта зроблена, каб аб’ектыўна ацаніць адказ абітурыента ў адпаведнасці са школьнай праграмай. Адзнака за экзамен будзе падсумоўвацца з сярэднім балам атэстата. Хто не пройдзе конкурс на мэтавае навучанне, зможа ўдзельнічаць у агульным конкурсе і паступіць на бюджэт або платнае. Каб падстрахаваць сябе, у маі трэба будзе зарэгістравацца на ЦТ.
— А што датычыцца індывідуалізацыі працэсу навучання?
Плануецца, што студэнт-мэтавік будзе яшчэ падчас навучання ўключацца ў працоўны працэс арганізацыі, з якой у яго заключаны дагавор: праходзіць практыку, пісаць курсавыя і дыпломныя праекты, важныя для заказчыка. Асобныя арганізацыі змогуць выплачваць дадатковыя стыпендыі сваім мэтавікам. Тэрмін адпрацоўкі па мэтавым дагаворы — мінімум 5 гадоў. Дакладны тэрмін агаворваецца з заказчыкам і фіксуецца ў дамове на мэтавае навучанне.
Гутарыла Неаніла ЛЮБАНЕЦ.